Reactie BVOR op EenVandaag uitzending over compost

Geplaatst op 1 december 2022

Op 30 november jongstleden werd in de uitzending van het tv-programma EenVandaag aandacht besteed aan compost. Hierin werd gesproken over verontreinigingen in een viertal partijen gft-compost die in opdracht van EenVandaag zijn bemonsterd en geanalyseerd. De analyses betroffen zware metalen, PFAS, residuen van bestrijdingsmiddelen, en resistente schimmels & azolen in compost.

De BVOR hecht eraan een aantal feiten te verduidelijken:

Zware metalen: De gemeten gehalten zware metalen liggen (zoals gebruikelijk) ruim onder de eisen van de Meststoffenwet. In één geval is een overschrijding van de lood eis geconstateerd, dit moet als een ‘uitbijter’ worden beschouwd (mogelijk een stukje lood in het monster).

PFAS en residuen van bestrijdingsmiddelen: In de gft-compost zijn PFAS en residuen van bestrijdingsmiddelen aangetroffen, in (zeer lage) concentraties zoals die vaker in compost worden aangetroffen. Er is uit wetenschappelijk onderzoek vooralsnog geen enkele aanwijzing dat deze concentraties in compost schadelijk zijn voor de volksgezondheid.
Zowel PFAS als residuen van bestrijdingsmiddelen zijn wijdverspreid in de maatschappij en in het milieu, en zitten om die reden onvermijdelijk ook in gft-afval. Alleen een verbod op het gebruik van PFAS en bestrijdingsmiddelen kan er op termijn voor zorgen dat de concentraties in het milieu, en daarmee in compost, verder dalen.

Azolen en resistente schimmels: In de gft-compost zijn residuen aangetroffen van azolen, een middel dat bij veel landbouwgewassen wordt gebruikt om schimmels te bestrijden. Azolen zijn wijdverspreid in het milieu, en residuen hiervan komen dus ook in lage concentraties voor in gft-afval.
Door blootstelling aan azolen kan de schimmel Aspergillus fumigatus hier resistentie tegen ontwikkelen. Inmiddels is deze resistentie wijdverspreid in het milieu, en kan de resistente Aspergillus schimmel dus ook voorkomen in gft-afval. Tijdens een goed composteerproces wordt de resistente schimmel afgebroken. Uit onderzoek blijkt dat deze niet meer in compost aanwezig is.
Een verbod op het gebruik van azolen zal de concentraties in de natuur op termijn verder doen afnemen en daarmee de risico’s op de vorming van azolen-resistente schimmels.