Hernieuwbare grondstoffen voor groeimedia – onderzoeksrapport WUR

Een brede coalitie, waaronder de BVOR, heeft een convenant ondertekend waarmee de milieu-impact van groeimediagebruik vanaf 2025 stapsgewijs wordt verlaagd. Wageningen University & Research (WUR) is gevraagd in dit rapport in te gaan op:
a. De huidige gebruikte volumes van grondstoffen en de technisch bij de eindgebruiker mogelijke toename van gebruik van hernieuwbare grondstoffen tot eind 2030;
b. De mogelijk voor groeimedia te gebruiken hernieuwbare grondstoffen, en beschikbare volumes van hernieuwbare grondstoffen die al een rol kunnen spelen in de periode tot eind 2030.

Uitkomsten

• Er zijn 5 groepen materialen onderscheiden die al beschikbaar zijn in belangrijke hoeveelheden, namelijk kokosproducten, houtvezelproducten, schors, composten en minerale producten als perliet.

• Er zijn daarnaast vijf groepen producten met potentie om door te groeien tot producten met de juiste omvang, kwaliteit, prijs en leverzekerheid. Dit zijn acrotelm, verbeterde houtvezel, biochar, verbeterde landbouwvezels en halffabrikaten

• Het advies voor een gehalte aan hernieuwbare grondstoffen voor 2030 is 50%. Dit is gebaseerd op interviews met betrokkenen en een indeling in deelmarkten die met verschillend gemak hernieuwbare grondstoffen kunnen invoeren.

• De beheersing van risico’s voor telers door aanpassingen in watergeefstrategie, door voedingsaanpassingen met een verloop in de tijd en door aanpassingen in de opkweek, vraagt om investeringen in kennis, irrigatie/voedingsapparatuur en in meetapparatuur.

• De kans op incidenten met onder andere humaanpathogenen, plant pathogenen, zware metalen, pesticiden en medicijnresten wordt groter. Daarom zullen eisen voor organisatie en controle leiden tot een groter en soms streng certificatiesysteem. Ook zullen er preventief plannen klaar moeten liggen om de weerslag van incidenten te beperken en te managen.

• Laaghangend fruit bestaat uit het verdergaand fractioneren van materialen, inclusief terugmengen tot ideaal gebalanceerde mixen. • Veel nadruk zal moeten liggen op het ontwikkelen van bewerkingen die hout en landbouwvezels verdergaand stabiliseren. Hier is aanvullend onderzoek dringend gewenst. • Ook onderzoek naar hygiënisatieprocessen rond halffabrikaten is gewenst, met aandacht voor zowel afdoding van ziekten en plagen als aandacht voor de afbraak van residu van bijvoorbeeld pesticiden.

• Er wordt concurrentie voorzien met de productie van bouwplaten voor betimmering en voor isolatie, met energieproducten, met lijmproducten, met stalstrooisel, met afstrooimateriaal en met grondverbetering.

• Door met wetgeving de inzet van groenstromen en houtstromen naar composteerbedrijven te bevorderen, kan 1-2 Mm3/jaar compost extra beschikbaar komen.

• De overheid kan de productie van grondstoffen als acrotelm, wilgenhout, lisdodde, riet, miscanthus en dergelijke stimuleren door met beheersovereenkomsten marginale gronden of voor natuurwaarde uit productie genomen gronden een functie te geven voor het leveren van biobased bulkgrondstoffen.

Hoofdconclusies

a. Voor 2030 wordt aanbevolen te streven naar een aandeel hernieuwbare grondstoffen van 50%.

b. Voor het verruimen van het aanbod op korte termijn kunnen bestaande grondstoffen kokos, houtvezel, schors en compost dóórontwikkeld worden door: Verdergaand fractioneren en vervezelen. Samenvoegen fracties in vooraf gedefinieerde groeimedia met teeltadvies.

c. Voor het verruimen van het aanbod op langere termijn kunnen grondstoffen acrotelm, verbeterde houtvezel, biochar, landbouwvezels en halffabrikaten met compost dóórontwikkeld worden door: Stabiliseren van hout en landbouwvezels. Vergroten van het areaal voor paludicultuur, halffabrikaten en composten. Ontwikkelen van hygiënisatieprocessen en toetsen voor onder andere halffabrikaten.

d. Het effectief ondersteunen van telers met een opleidingsaanbod en informatievoorziening. 2 NB halffabrikaten zijn vaak een mengsel van compost en andere al bekende grondstoffen.

Bovenstaande tekst vormt de A4-samenvatting in het rapport. Alleen de eerste zin is aangepast (waaronder toevoeging BVOR).

Erkende verwerkers invasieve exoten

Veilige verwerking van de plantenresten

BVOR-Demodagen 2025

De BVOR-Demodagen vinden plaats op 14 en 15 mei 2025

Blijf op de hoogte

Ontvang maandelijks het
BVOR-nieuws in je inbox.

Teeltsubstraten

Naar meer compost in teeltsubstraten

Kies voor een cursus
bij de BVOR

Met onze cursussen
blijf je op de hoogte
van de actuele thema’s.