Vanaf 2021 wordt de fosfaatruimte op percelen gebaseerd op twee metingen. Met name voor akkerbouwbedrijven op zeeklei kan dat de fosfaatruimte flink beperken. Hierdoor komt de toepassing van voldoende organische bodemverbeteraars, bijvoorbeeld in de vorm van compost, in de knel.
Vanaf 1 januari 2021 wordt de fosfaattoestand van grasland en bouwland gebaseerd op twee indicatoren: het P-AL getal (de totale hoeveelheid fosfaat in de bodem) en het P-CaCl2 oftewel PAE getal (de hoeveelheid fosfaat die beschikbaar is voor de plant). Op dit moment is dat één indicator: voor grasland het P-AL getal en voor bouwland het Pw-getal.
Het gevolg van deze aanpassing is dat voor een deel van de akkerbouwbedrijven de fosfaattoestand in een andere klasse komt dan voorheen. Omdat de fosfaattoestand van een perceel bepaalt hoeveel fosfaat mag worden bemest via de fosfaatgebruiksnormen, verandert ook de plaatsingsruimte. Sommige bedrijven krijgen iets meer ruimte, andere bedrijven veel minder.
Met name voor akkerbouwbedrijven op zeeklei pakt de aanpassing van de norm ongunstig uit. De percelen daar kenmerken zich veelal door een hoog PAL-getal (hoge bodemvoorraad) fosfaat in combinatie met een laag P-PAE getal (lage plantbeschikbaarheid van fosfaat). Omdat beide parameters in de nieuwe norm meetellen komen deze bedrijven uit op een lagere fosfaatgebruiksnorm. Dit beperkt de mogelijkheden voor de toepassing van organische bodemverbeteraars zoals compost.
Dit is ongewenst, omdat juist op zeeklei behoefte is aan meer en betere organische stof. Het verbetert de bodemstructuur en vergroot het waterbergend vermogen van de bodem. Compost is al jaren een veelgevraagde bodemverbeteraar voor bedrijven op zeeklei. Door het hoge gehalte effectieve organische stof draagt compost ten opzichte van andere bodemverbeteraars relatief veel bij aan de opbouw van organische stof in de bodem.
Samen met andere organisaties zoals LTO maakt de BVOR zich bij het Ministerie van LNV en bij de politiek hard voor het aanpassen van de (bepaling van de) fosfaatnorm. Van belang zijn fosfaatnormen die de risico’s op overbemesting voorkomen, maar daarnaast ook de mogelijkheid geven tot duurzaam bodembeheer met voldoende aanvoer van organische stof.